"Rządy Polski i Węgier wzorem dla AfD"

Niemiecka partia AfD ma już 20-procentowe poparcie w sondażach. Jak wskazuje Deutsche Welle, obsadziła właśnie pierwsze stanowiska starosty i burmistrza. Według OSW, "ma to znaczenie zwłaszcza w kontekście wyborów do parlamentów Saksonii, Brandenburgii i Turyngii jesienią 2024 r., które będą ostatnimi testami przed wyborami do Bundestagu w 2025 r.". "Co piąty uprawniony do głosowania Niemiec deklaruje gotowość poparcia AfD w wyborach federalnych" – opisuje w jednej z analiz Ośrodek Studiów Wschodnich.

Profesor prawa konstytucyjnego na Uniwersytecie w Muenster, Nora Markard, oceniła w wywiadzie dla "Sueddeutsche Zeitung", że w razie wygranej AfD, możliwy byłby scenariusz "zmieniania reguł gry, jaki realizowały już partie rządzące obecnie w Polsce i na Węgrzech".

Polska, Węgry i Izrael wzorem dla AfD?

"Może zacząć się o tego, że tam gdzie AfD zdobędzie kontrolę nad władzą wykonawczą, może mianować urzędników, którzy zostają na stałe. Na przykład w policji, w szkołach, w urzędzie pracy, w urzędzie ds. cudzoziemców, w prokuraturze" – ocenia Markard.

"Zmiana porządku konstytucyjnego w celu rozszerzenia lub scementowania swojej władzy politycznej nie jest łatwa. Ale na drodze do tego celu często pierwszym przystankiem jest transformacja sądownictwa. Widzieliśmy to w Polsce czy na Węgrzech. Obecnie obserwujemy coś podobnego w Izraelu" – dodaje.

Zdaniem Markard przykłady tych krajów, ale także Turcji czy Brazyli pokazują, że "autorytarni politycy często zaczynają od sądownictwa. Dzieje się tak, jak wyjaśnia, ponieważ sądy często mają różne możliwości udaremnienia transformacji politycznej". "Jeśli istnieje silne sądownictwo, może ono sprawdzać nowe prawa, które wprowadza autorytarny rząd, pod kątem zgodności z konstytucją i tym samym je udaremniać" – przekonuje niemiecka prawniczka.